Biostimulanten
Gewassen komen steeds meer onder druk te staan door klimaatverandering, vermindering van de bodemvruchtbaarheid en een beperktere beschikbaarheid van water en nutriënten. Biostimulanten kunnen gewassen toleranter maken voor zo’n stressfactoren en kunnen bijdragen aan de weerbaarheid van een teelt.
Wat zijn biostimulanten?
Een "plantenbiostimulant" is een product dat de voedingsprocessen van planten stimuleert, ongeacht het nutriëntengehalte van het product, met als enig doel één of meer van de volgende kenmerken van de plant of de rhizosfeer (schimmellaag) van de plant te verbeteren: efficiëntie van het nutriëntengebruik; tolerantie voor abiotische stress; kwaliteitskenmerken; beschikbaarheid van ingesloten nutriënten in de bodem of de rhizosfeer. Biostimulanten zijn geen gewasbeschermingsmiddelen want die werken op biologische stress door plagen en ziekten.
De nieuwe Europese Verordening (Fertilising Products Regulation EU 2019/1009) inzake EU-meststoffen, en waaronder ook biostimulanten vallen, is op 16 juli 2022 volledig in werking getreden. Volgens de Verordening zijn er microbiële en niet-microbiële biostimulanten. De eerste zijn afkomstig van micro-organismen zoals schimmels en bacteriën, de anderen zijn gebaseerd op zeewier en algenextracten, humuszuren, eiwitten, aminozuren, chitine…
Er zijn producten die de gewaskwaliteit verbeteren, of die de opname van voedingstoffen of water efficiënter maken, of die bodem gezonder maken. Er zijn biostimulanten die de gewassen toleranter maken voor abiotische stress zoals droogte, warmte of koude,… Biostimulanten komen het vaakst voor in de vorm van bladbemesting, zaadbehandeling en integratie in fertigatiesystemen.
Werking
Er wordt veel onderzoek naar de toepassing van biostimulanten gedaan. Er zijn verschillende externe factoren die de plantenreactie kunnen beïnvloeden: klimaat, bodem, gewas- en raskeuze, het moment van toepassen,… Biostimulanten werken in op de processen in de plant, en de uitkomst is niet in alle omstandigheden dezelfde. Het is niet altijd even duidelijk zichtbaar of een biostimulant werkt. Deze complexiteit kan er al snel voor zorgen dat biostimulanten als 'niet betrouwbaar' of 'geen toegevoegde waarde' worden aanzien. Biostimulanten zijn geen wondermiddel maar eerder een verzekering op invloeden van buitenaf.
Het EBIC (European Biostimulants Industry Council) houdt zich al vele jaren intensief bezig met het bewijzen van claims over biostimulanten. Dit werk is voortgezet in de Europese technische commissie TC 455 "Biostimulanten voor planten" die geharmoniseerde Europese normen moet ontwikkelen. Op dit moment zijn er verschillende technische EU-specificaties ontwikkeld en gepubliceerd (2022), zoals Algemene principes, Efficiënt gebruik van voedingsstoffen, Abiotische stresstolerantie, Kwaliteitseigenschappen en Beschikbaarheid van geconcentreerde voedingsstoffen.
Belplant heeft een werkgroep opgericht om de nieuwste evoluties op het gebied van biostimulanten op te volgen.
Maatschappij
Landbouwproductie en ook het gebruik van meststoffen heeft, zoals elke menselijke activiteit, een ‘ecologische voetafdruk’. Alhoewel de netto bijdrage groot is, zijn er ook een aantal aandachtspunten waar volop aan gewerkt wordt.
Klimaatverandering
Minerale en organische meststoffen dragen bij aan de uitstoot van broeikasgassen. Daartegenover staat dat goede landbouwpraktijken en doordacht gebruik van meststoffen een belangrijke rol kunnen spelen in het beteugelen van de klimaatverandering.
Milieu
De stikstofbehoefte van de landbouwgewassen en fosforbehoefte wordt ingevuld door organische meststoffen, vooral dierlijke mest afkomstig van runderen en varkens. Oplossingen worden dan ook vooral in deze richting gezocht.
Natuurlijke hulpbronnen
De Europese meststoffenindustrie legt zich toe op de ontwikkeling en de productie van innovatieve producten en toepassingstechnieken om de productiviteit en de duurzaamheid van de Europese landbouw te optimaliseren.
Heerlijk weekend op de Foire van Libramont!
