Duurzaam en efficiënt gebruik van nutriënten!

27.04.2023
gespecialiseerde-meststoffen

Gespecialiseerde meststoffen

Er bestaan verschillende soorten meststoffen: enkelvoudige (met enkel stikstof N) of NPK-meststoffen. Stikstof is nodig voor de groei van een plant, fosfor (P) helpt o.a. bij het aanmaken van wortels en het ontwikkelen van bloemen en vruchten, en kalium (K) helpt bij het transport van water en voedingsstoffen in de plant. Klassieke NPK-meststoffen geven hun voedingsstoffen onmiddellijk af, maar meststoffen kunnen ook “Gecontroleerd vrijkomen”. 

Controlled Release Fertilizers

Controlled Release Fertilizers of kortweg CRF, zijn meststoffen die hun voeding op een gecontroleerde manier afgeven. De voedingsstoffen in deze meststofkorrels worden beschermd door een dun laagje coating. Daarom worden deze meststoffen ook gecoate meststoffen genoemd. Deze coating werkt als een soort membraam: zodra er vocht in de korrel opgenomen wordt, lossen de voedingsstoffen binnen de coating op, en zal er een beetje meststof uit de korrel komen.

De coating die rond de meststofkorrel ligt, geeft aan de meststoffen een werkingsduur. Het bepaalt in welke periode de meststoffen vrijkomen en beschikbaar zijn voor de plant. Deze werkingsduur wordt vooraf, bij de productie van de meststoffen, vastgelegd. Op die manier zijn er CRF’s die een werkingsduur hebben van 6 weken tot 18 maanden. Afhankelijk van de behoefte van het gewas, kan de teler vooraf bepalen welke werkingsduur hij nodig heeft.

De werkingsduur wordt bepaald bij 21°C, een standaardtemperatuur die gehanteerd wordt door alle producenten en die het mogelijk maakt om de verschillende producten te vergelijken. In de praktijk echter is de bodemtemperatuur soms lager of soms hoger. Bij een lagere temperatuur zal een gecoate meststof langzamer werken, bij een hogere temperatuur iets sneller. Alleen de temperatuur heeft dus een invloed op de werkingsduur. Andere externe factoren zoals zuurtegraad, microbieel leven en  vochttoestand van de bodem beïnvloeden de werking van CRF’s niet, wat het dus zeer betrouwbare producten maakt.

Voordelen van gecoate meststoffen

Meststoffen die gecontroleerd vrijkomen, volgen beter de behoefte aan voeding van het gewas dan snelwerkende meststoffen. Elke dag komt er een klein gedeelte van de nutriënten vrij uit de korrel, wat de plant nodig heeft. Zodoende is de kans op uitspoeling  kleiner en verhoogt de efficiëntie van de aangebrachte voedingsstoffen (NUE, Nutriënt Use Efficiency). Gecoate meststoffen hebben een zeer hoge NUE (80-90%), snelwerkende en makkelijk oplosbare meststoffen scoren hier heel wat lager (20-40%). Zeker in bodems waar de kans op uitspoeling groot is, bewijzen gecoate meststoffen hun meerwaarde.

Naast de hogere efficiëntie, zijn er nog andere voordelen aan het gebruik van gecoate meststoffen:

  • Verminderde uitspoeling van meststoffen naar de bodem;
  • Geen hoge geleidbaarheid in de bodem, de plant groeit rustiger en natuurlijker;
  • Dankzij de voortdurende afgifte van voedingsstoffen worden stress en tekorten voorkomen;
  • Meestal volstaat 1 toepassing voor een volledig groeiseizoen.

Slow Release Fertilizers

In tegenstelling tot bij Controlled Release Fertilizers, komt bij Slow Release Fertilisers (SRF of Traagwerkende meststoffen) alleen de stikstof vertraagd vrij, en dus niet de fosfor of kalium. Het is namelijk vooral stikstof dat uitspoelingsgevoelig is. Deze meststofkorrels hebben geen extra laagje of coating, maar bevatten stikstof in een traagwerkende vorm, die de initiële beschikbaarheid ervan spreidt over een langere periode.

De meest snelwerkende vorm is nitraatstikstof. In de bodem vind je ook ammoniumstikstof. In de landbouw durft men die traagwerkend noemen, maar dat is beperkt, want veel planten kunnen ammonium rechtstreeks via de wortels opnemen. Op die manier werkt het bijna even snel als  nitraatstikstof. Ureum moet eerst omgezet worden naar ammonium. Daarvoor is het enzym urease nodig, maar dat zit ook in de bodem, waardoor die omzetting vrij snel gebeurt: 1 tot maximaal 3 dagen. Die snelle omzetting is een reden waarom net meststoffen met een tragere werking ontwikkeld werden.

Basisproducten

Er zijn 3 vormen van traagwerkende meststoffen. Een eerste is ureumformaldehyde in al zijn vormen. De reactie tussen ureum en formaldehyde kan meerdere types van moleculen opleveren, met korte, middellange tot zelfs zeer lange ketens. Tijdens het productieproces kan men dat enigszins in de gewenste richting sturen, maar er zijn altijd 3 fracties. De eerste fractie lost zeer snel op en de laatste kan tot enkele jaren nodig hebben om af te breken.

Twee andere traagwerkende stikstofbronnen, isobutylideendiureum en crotonylideendiureum bevatten steeds dezelfde samenstelling. Isobutylideendiureum werkt 2 tot 3 maand en wordt afgebroken onder invloed van vocht. Een aandachtspunt is dat het sneller afgebroken wordt wanneer de pH te zuur is. Crotonylideendiureum werkt 3 tot 4 maand en wordt afgebroken door micro-organismen en is totaal pH-onafhankelijk, zodat ook bij zuurminnende planten een langzame werking wordt gegarandeerd.

Terug
maatschappij

Maatschappij

Landbouwproductie en ook het gebruik van meststoffen heeft, zoals elke menselijke activiteit, een ‘ecologische voetafdruk’. Alhoewel de netto bijdrage groot is, zijn er ook een aantal aandachtspunten waar volop aan gewerkt wordt.
klimaatverandering-36

Klimaatverandering

Minerale en organische meststoffen dragen bij aan de uitstoot van broeikasgassen. Daartegenover staat dat goede landbouwpraktijken en doordacht gebruik van meststoffen een belangrijke rol kunnen spelen in het beteugelen van de klimaatverandering.
milieu

Milieu

De stikstofbehoefte van de landbouwgewassen en fosforbehoefte wordt ingevuld door organische meststoffen, vooral dierlijke mest afkomstig van runderen en varkens. Oplossingen worden dan ook vooral in deze richting gezocht.
natuurlijke-hulpbronnen

Natuurlijke hulpbronnen

De Europese meststoffenindustrie legt zich toe op de ontwikkeling en de productie van innovatieve producten en toepassingstechnieken om de productiviteit en de duurzaamheid van de Europese landbouw te optimaliseren.
belofte-om-plastic-vervuiling-te-verminderen

Belofte om plastic vervuiling te verminderen

Onze inzet voor de circulaire economie.
chemiebedrijven-in-antwerpse-haven-onderzoeken-hergebruik-afvalwater-met-project-cherish2o

Chemiebedrijven in Antwerpse haven onderzoeken hergebruik afvalwater met project CHERISH2O

Hoe kunnen we efficiënt afvalwater van chemiebedrijven in Antwerpse haven zuiveren voor hergebruik? CHERISH2O's doel is hoogwaardig proceswater produceren, wat waterverbruik vermindert.
de-agrirecover-inzamelcampagne-van-lege-verpakkingen-is-begonnen

De AgriRecover inzamelcampagne van lege verpakkingen is begonnen!

Ook dit jaar zamelt AgriRecover bij professionele gebruikers lege verpakkingen van gewasbeschermingsmiddelen, meststoffen, biociden en zaden in die producten bevatten die door haar leden op de markt zijn gebracht in België en Luxemburg.
7000-mensen-allemaal-samen-voor-uw-gezondheid-op-libramont

7000 mensen, allemaal samen voor uw gezondheid, op Libramont!

Dit weekend hebben meer dan 7000 bezoekers de stand “Pôle One Health” bezocht en het parcours “Van zaadje en weide tot bord” ontdekt op de Foire van Libramont.
europese-waterstofstrategie-meer-stimuleren-minder-reguleren

Europese waterstofstrategie: meer stimuleren, minder reguleren

Chemiesector dringt aan op grondige bijsturing van doelstellingen groene waterstof
meststoffen-koolstofvrij-maken-tegen-2050-de-weg-naar-klimaatneutraliteit

Meststoffen koolstofvrij maken tegen 2050: de weg naar klimaatneutraliteit

Het nieuwe plan van Fertilizers Europe onderzoekt wat er nodig is om deze doelen te bereiken en stelt flinke ambities.
global-fertilizer-day-2023-fijne-wereldwijde-dag-van-de-meststof

Global Fertilizer Day 2023

Fijne wereldwijde dag van de meststof!
goed-en-veilig-gebruik-van-producten-is-belangrijk

Goed en veilig gebruik van producten is belangrijk!

Lees steeds het etiket van een product, bewaar de producten op een veilige plaats, en bekijk de video “Het etiket, een prima gebruiksgids”.
overweldigend-succes-van-de-eerste-editie-van-het-platform-plantengezondheid

Overweldigend succes van de eerste editie van het Platform Plantengezondheid!

bufferzones-een-manier-om-de-aanwezigheid-van-meststoffen-in-oppervlaktewateren-te-verminderen

Bufferzones

Een manier om de aanwezigheid van meststoffen in oppervlaktewateren te verminderen.
chemie-en-kunststoffen-spelen-cruciale-rol-in-vlaams-transitieplan-voor-circulaire-economie

Chemie en kunststoffen spelen cruciale rol in Vlaams transitieplan voor circulaire economie

Sectorfederatie essenscia tekent als kernpartner engagementsverklaring Vlaanderen Circulair.
sector-zet-in-op-innovatie-om-bij-te-dragen-aan-de-realisatie-van-de-duurzame-ontwikkelingsdoelen

Industrie in transitie

Belgische chemie en life sciences engageert zich met nieuw duurzaamheidsrapport voor Europese Green Deal
duurzame-landbouw

Duurzame landbouw

Meststoffen met een betrouwbaar afgifteprofiel die met precisie kunnen worden gebruikt verminderen de verliezen en verhogen de opname door planten.
met-vertrouwen-en-nieuwe-leden-gaat-de-minerale-meststoffensector-toekomstige-uitdagingen-tegemoet

Met vertrouwen en nieuwe leden gaat de minerale meststoffensector toekomstige uitdagingen tegemoet!

Tijdens de Algemene Vergadering van BELFertil werd zowel teruggeblikt als vooruitgekeken.
filmpje-over-belang-van-bodemkwaliteit-en-minerale-meststoffen

Filmpje over belang van bodemkwaliteit en minerale meststoffen

Welke rol spelen minerale meststoffen bij het tegengaan van klimaatverandering, door het vastleggen van koolstof in de vorm van organische stof?
kunstmest-gaat-bio-en-ledenbestand-belfertil-groeit-verder

“Kunstmest” gaat “bio” en ledenbestand BELFertil groeit verder

Op hun Algemene Vergadering werd beslist om vanaf nu ook de belangen van de sector van de biostimulanten in België te behartigen.

Minerale meststoffen uitstekende partner voor correcte bemesting

Op basis van hun controles en inspecties blijkt uit niets dat illegale minerale meststoffen een probleem vormen op de Belgische markt.
le-pacte-wallon-de-solutions

Le Pacte wallon de Solutions

De Waalse organisatie FWA lanceert een pact met oplossingen voor een nog duurzamere landbouw “Pacte wallon des solutions”.
minerale-meststoffen-een-essentieel-en-efficient-onderdeel-in-de-agro-voedingsketen-en-in-de-nutrientencyclus

Minerale meststoffen: een essentieel en efficiënt onderdeel in de agro-voedingsketen en in de nutriëntencyclus

BELFertil viert “Global Fertilizer Day”, een dag waarop de wereldwijde meststoffensector zich voorstelt aan de gemeenschap.
chemie-en-life-sciences-wijst-de-weg-naar-een-circulaire-economie

Chemie en life sciences wijst de weg naar een circulaire economie

Het duurzaamheidsrapport illustreert op basis van ruim 40 indicatoren en meer dan honderd praktijkvoorbeelden de permanente vooruitgang van de sector in de drie sleuteldomeinen van duurzame ontwikkeling: People, Planet en Prosperity.
geen-leven-zonder-kalk

Bezoek aan de kalkmijn van Lhoist

Verschillende specialisten legden het belang van kalk in de landbouw uit aan de uitgenodigde journalisten.
Wie houdt nu niet van cookies